[Hỏi - Đáp về dịch virus Corona 2019] Phần 1: Nguồn gốc và hình thức lây nhiễm

Bài viết được dịch và tổng hợp bởi Tiến sĩ Nguyễn Xuân Hưng - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Ứng dụng và Y học tái tạo Vinmec (VIASRM) và được tham vấn chuyên môn cùng Tiến sĩ, Bác sĩ Trần Thị Phương Thúy - Khoa Nội tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City

Virus Corona mới năm 2019 (gọi tắt là 2019 nCoV) là chủng virus hô hấp mới, chưa từng xuất hiện ở người và hiện đang gây dịch ở Vũ Hán, Trung Quốc. Dưới đây là những thông tin cần thiết về 2019-nCoV giúp bạn chủ động bảo vệ bản thân và gia đình.

Để tìm hiểu đầy đủ thông tin về dịch virus corona 2019, Quý Khách có thể tham khảo các phần của tài liệu bao gồm:

Video đề xuất:

WHO: Thông tin đầy đủ và dễ hiểu về virus Corona mới (2019-nCoV)

1. Virus corona là gì?

Corona là một họ virus lớn, trong đó một số chủng có khả năng gây bệnh khi xâm nhiễm từ động vật sang người, số khác chỉ xâm nhiễm và tồn tại ở các loài động vật bao gồm lạc đà, mèo và dơi. Đôi khi virus corona từ động vật tiến hóa để lây sang người để rồi sau đó lây từ người sang người như trường hợp Hội chứng Hô hấp Trung Đông (MERS) và hội chứng hô hấp cấp nặng (SARS). Hiện tại chủng virus corona gây dịch tại Vũ Hán (2019-nCoV) là một chủng mới chưa từng xuất hiện ở người và có khả năng lây từ người sang người.

2. Virus corona 2019 là gì?

Virus Corona mới năm 2019 (gọi tắt là 2019 nCoV) là chủng virus hô hấp mới, chưa từng xuất hiện ở người và hiện đang gây dịch ở Vũ Hán, Trung Quốc.

Hình ảnh virus corona chủng mới 2019 (2019-nCoV) — Hình ảnh 2019 - nCoV

3. Nguồn lây nhiễm 2019-nCoV là gì?

Hiện tại vẫn chưa rõ nguồn gốc của chủng 2019-nCoV. Nghiên cứu giải trình tự hệ gene của virus cho thấy chủng virus này có độ tương đồng 96,3% với chủng virus corona từ dơi nên có khả năng cao đây là chủng virus từ dơi bị đột biến rồi xâm nhiễm sang người. Hiện tại cộng đồng y tế đã xác nhận 2019-nCoV có khả năng lây từ người sang người.

Cúm lây như thế nào, đường lây của cúm — 2019-nCoV lây từ người sang người chủ yếu qua đường giọt bắn

4. Dụi mắt mũi có lây không? Hình thức lây lan như thế nào?

Thông thường, lây lan từ người sang người xảy ra qua tiếp xúc gần (khoảng 2 m) với người bệnh. Lây từ người sang người hiện được cho là chủ yếu qua đường giọt bắn khi người nhiễm bệnh ho hoặc hắt hơi, tương tự đường lây cúm và các mầm bệnh qua đường hô hấp khác. Giọt bắn có thể rơi vào miệng hoặc mũi của những người ở gần hoặc bị hít vào phổi. Hiện vẫn chưa rõ một người có thể nhiễm 2019-nCoV khi chạm vào bề mặt hoặc vật mang virus rồi sau đó chạm vào miệng, mũi hoặc mắt của họ hay không.Thông thường, với hầu hết các loại virus lây qua đường hô hấp, người dễ lây nhất là người đang trong tình trạng có triệu chứng cao nhất (bệnh nặng nhất). Tuy nhiên, với 2019-nCoV, đã có trường hợp lây do tiếp xúc gần với bệnh nhân bị nhiễm virus mà không có triệu chứng.

Cần lưu ý rằng khả năng lây lan từ người sang người của các loại virus khác nhau là khác nhau. Một số virus rất dễ lây lan (như sởi), trong khi các virus khác khó lây hơn. Do 2019-nCoV là loại virus mới chưa từng xuất hiện ở người nên khả năng lan truyền, mức độ nghiêm trọng và các đặc trưng khác của chúng hiện vẫn đang được nghiên cứu làm rõ. Chúng tôi sẽ cập nhật ngay khi có các thông tin này qua website và fanpage của Vinmec.

5. 2019-nCoV có giống với virus gây bệnh MERS và SARS không?

Không. 2019-nCoV là họ virus lớn, chỉ một số có khả năng gây bệnh ở người, số còn lại chỉ tồn tại ở động vật, như lạc đà, mèo và dơi. 2019-nCoV không phải là chủng đã gây bệnh MERS (có nguồn gốc từ lạc đà) và SARS (có nguồn gốc từ cầy hương). Tuy nhiên nghiên cứu di truyền cho thấy 2019-nCoV có thể đã tiến hoá từ một chủng virus liên quan đến virus gây bệnh SARS. Các nghiên cứu hiện vẫn đang được tiến hành để tìm ra nguồn gốc của 2019-nCoV.

Phòng tránh corona — Một số biện pháp phòng ngừa dịch bệnh

6. Nguy cơ khi mắc 2019-nCoV ở những người khác nhau có khác nhau không?

Thông thường trẻ nhỏ, người già và những người đang bị bệnh (ví dụ như tăng huyết áp, bệnh tim, tiểu đường, bệnh gan và bệnh hô hấp) sẽ có nguy cơ phát triển các triệu chứng nghiêm trọng hơn người khác.

Nguồn: CDC, WHO, ECDC

Video đề xuất: