Lưu ý tắm rửa sau khi sinh mổ

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Phạm Thị Yến - Bác sĩ Chuyên khoa sản - Khoa sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Trải qua quá trình “vượt cạn” đầy nguy hiểm và khó khăn, cơ thể phụ nữ sẽ trở nên vô cùng nhạy cảm và căng thẳng. Đối với việc sinh mổ, điều quan trọng nhất làm thế nào để hạn chế các nguy cơ tổn thương cũng như nhiễm trùng tại vết mổ. Do đó việc tắm rửa sau khi sinh mổ còn mang nhiều tranh cãi.

Tắm rửa sau khi sinh mổ được nhiều bác sĩ khuyến khích bởi nó đem lại cho người mẹ rất nhiều lợi ích từ thể chất đến tinh thần, cụ thể như:

• Giúp mẹ cảm thấy cơ thể sạch sẽ, góp phần cho việc phục hồi tinh thần và năng lượng để chăm sóc con.
• Nước ấm trong lúc tắm có thể kích thích lưu thông máu trong cơ thể của mẹ.
• Có thể giảm bớt căng thẳng, xoa dịu cảm giác đau và khó chịu.
• Thông thường, cơ thể có xu hướng trở nên mệt mỏi, đau nhức do các chấn thương trong thai kỳ. Tắm rửa có thể hỗ trợ thư giãn các cảm giác này.
• Tắm rửa cũng sẽ làm sạch vết thương và hạn chế các nguy cơ nhiễm trùng vết thương từ bên ngoài.
• Cơ thể cần được làm sạch, đặc biệt là 2 bầu sữa vì em bé cần phải bú sữa mẹ trong thời gian đầu sau sinh.
• Giảm bớt các cơn đau tức ngực sau sinh ở phụ nữ.

Sinh mổ ở mẹ khác hoàn toàn với việc sinh thường, vì người mẹ đã phải trải qua một cuộc phẫu thuật lớn. Bên cạnh đó, tình trạng vết mổ có thể khác nhau tùy theo từng đối tượng.

Để đảm bảo cho quá trình phục hồi, trong những ngày đầu sau sinh, mẹ nên nghỉ ngơi tại chỗ hoàn toàn trên giường. Tuy nhiên, vẫn cần phải giữ vệ sinh cơ thể bằng cách lau khô người, thay quần áo hàng ngày.

Khoảng 2 – 3 ngày sau, mẹ nên bắt đầu di chuyển và đi dạo dần dần ở phạm vi gần. Điều này rất tốt cho việc phục hồi. Cũng trong giai đoạn này, việc tắm rửa sau sinh mổ sẽ được các bác sĩ khuyến khích. Gội đầu và các hoạt động vệ sinh cá nhân khác như đánh răng, rửa mặt... không cần phải hạn chế. Tuy nhiên khi tắm rửa, cần chú ý:

• Sử dụng vòi sen nhẹ nhàng với nước ấm, tắm nhanh bằng xà phòng.
• Không chà xát vào vết mổ.
• Sau khi tắm rửa, cần phải lau khô người (đặc biệt là vùng vết mổ) bằng khăn bông mềm, sạch.

Đối với vết mổ, tuyệt đối không nên thoa bất kỳ loại kem nào cho đến khi vết mổ lành hoàn toàn. Thông thường, thời gian phục hồi kéo dài khoảng 3 tuần. Trong thời gian này, chú ý luôn giữ khu vực vùng quanh vết mổ và vết mổ thật sạch sẽ, khô ráo.

Việc tắm rửa sau khi sinh mổ có thể gây ra một số rủi ro cho mẹ trong thời gian đầu. Vì vậy, để phòng tránh, bạn nên:

• Không tự ý tắm rửa khi chưa hỏi ý kiến của bác sĩ (trong vài ngày đầu).
• Khi vết thương đang bị nhiễm trùng, việc tắm rửa cần được hạn chế.
• Đảm bảo nước tắm không quá nóng cũng như không quá lạnh. Nếu nhiệt độ của nước vượt quá sức chịu của mẹ, mẹ sẽ có cảm giác chóng mặt, điều này cũng đến một phần từ mất máu sau sinh.
• Sử dụng dép có độ bám tốt trong nhà vệ sinh để tránh tình trạng té ngã.
• Trong những lần tắm rửa đầu tiên sau sinh có thể gây xuất dịch tiết âm đạo. Đây là điều bình thường và mẹ không cần quá lo lắng.

4.1. Sản dịch

Sau khi sinh em bé, dù là sinh mổ hay sinh thường, các bà mẹ đều sẽ xuất hiện sản dịch (tương tự như kinh nguyệt). Điều này đến từ nguyên nhân bong tróc lớp nội mạc tử cung.

Ban đầu, sản dịch sẽ có màu đỏ tươi và ra rất nhiều. Lượng máu sẽ giảm dần với màu sáng hơn (đỏ tươi, đỏ hồng, vàng, trắng...). Sản dịch có thể kéo dài khoảng 6 tuần. Vì vậy, bạn nên sử dụng một miếng đệm tampon (băng vệ sinh) để thấm hút lượng sản dịch trên. Để tránh các vấn đề nhiễm trùng âm đạo, nhiễm trùng đường tiết niệu..., cần phải thay băng thường xuyên sau mỗi 2 – 4 giờ.

4.2. Vấn đề vệ sinh

Việc đi tiểu và đi đại tiện trong thời gian này cũng cần phải được chú ý như sau:

• Sau khi đi tiêu/đi tiểu... mẹ cần rửa bằng nước ấm và lau khô bằng khăn mềm hoặc khăn lau trẻ em. Tuyệt đối không sử dụng giấy vệ sinh.
• Uống các loại thuốc làm mềm phân và uống thật nhiều nước để ngăn ngừa táo bón, tránh ảnh hưởng đến vết thương khi đi đại tiện.

Ngoài ra, hãy ăn nhiều chất xơ để giúp cơ thể nhuận tràng, tránh tình trạng táo bón sau sinh.

Đối với trường hợp sinh mổ, tình trạng sức khỏe của sản phụ có thể khác nhau, vì vậy việc chăm sóc mẹ sau sinh mổ với sự hỗ trợ từ các y bác sĩ dày dặn kinh nghiệm là cần thiết.

Khi tham gia gói thai sản Vinmec, mẹ và bé sẽ được nghỉ ngơi trong phòng bệnh đầy đủ tiện nghi tương tự như phòng khách sạn quốc tế. Cùng với đó, mẹ và bé cũng sẽ được chăm sóc tận tình bởi đội ngũ bác sĩ – điều dưỡng tại Vinmec. Ngoài ra, em bé sẽ được tiêm Vitamin K, thực hiện các sàng lọc sơ sinh và đánh giá tình trạng sức khỏe đầy đủ sau khi sinh.

Bác sĩ Phạm Thị Yến đã có 11 năm kinh nghiệm khám và điều trị trong lĩnh vực Sản Phụ khoa. Bác sĩ với thế mạnh và hiểu biết sâu sắc trong:

• Khám, tư vấn các thai thường, thai bệnh lý, thai nguy cơ cao
• Khám và điều trị các bệnh lí phụ khoa: viêm cổ tử cung, lộ tuyến cổ tử cung
• Phẫu thuật nội soi các bệnh lý phụ khoa : thai ngoài tử cung, khối u tử cung , khối u buồng trứng
• Phẫu thuật khối u vú, khối u âm hộ , âm đạo, cổ tử cung
• Phẫu thuật sản khoa : phẫu thuật lấy thai, khám
• Điều trị các rối loạn nội tiết phụ nữ ở các lứa tuổi: dậy thì, tuổi sinh sản; tuổi tiền mãn kinh.

Tham khảo chi tiết hơn về các quyền lợi của mẹ bầu trong chương trình chăm sóc thai sản trọn gói tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.

Nguồn tham khảo: parenting.firstcry.com, medlineplus.gov