Hình ảnh vôi hóa trên siêu âm tuyến vú

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Lê Hồng Liên - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Hiện nay bệnh ung thư vú đang có xu hướng trẻ hóa. Theo thống kê của Cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế (IARC) thuộc Tổ chức Y tế thế giới (WHO), ung thư vú là loại ung thư thường gặp nhất ở phụ nữ. Tại Việt Nam, năm 2018 đã có trên 15.000 ca mới mắc, trong đó có hơn 6.000 ca tử vong vì ung thư vú. Việc siêu âm tuyến vú xác định vôi hóa vú đóng vai trò quan trọng trong phòng và điều trị bệnh sớm.

Vôi hóa vú lành tính được nhận định nhờ siêu âm tuyến vú điển hình là tròn, to và thô với bờ nhẵn và dễ nhận ra hơn vôi hóa ác tính. Vôi hóa vú liên quan đến u ác tính (cũng như nhiều loại vôi hóa lành tính) thường rất nhỏ và cần sử dụng kính phóng đại để nhìn thấy rõ hơn.

Khi không thể đưa ra nguyên nhân gây bệnh cụ thể thì mô tả vôi hóa vú nên có cả hình thái và phân bố của chúng. Tuy nhiên, nên báo cáo chúng nếu bác sĩ đọc phim lo ngại các người đọc phim khác có thể diễn giải sai.

Siêu âm tuyến vú hay còn gọi là chụp nhũ ảnh, thuật ngữ tiếng Anh là mammography. Siêu âm tuyến vú là kĩ thuật dùng sóng siêu âm chiếu qua tuyến vú để ghi hình ảnh tuyến vú nhằm tái tạo hình ảnh và cấu trúc tuyến vú, giúp phát hiện ra những bất thường về hình thái của tuyến vú.

Siêu âm tuyến vú có thể thực hiện theo cách thông thường là bác sĩ trực tiếp thăm khám hoặc bằng siêu âm vú tự động 3D. Với phương pháp siêu âm tuyến vú tự động 3D, người bệnh sẽ được thăm khám bằng máy quét tự động. Sau đó, bác sĩ chuyên khoa sẽ phân tích hình ảnh thu được để tìm các bất thường của tuyến vú.

Mục đích của siêu âm tuyến vú là phát hiện các tổn thương của tuyến vú. Siêu âm tuyến vú đang được áp dụng trên toàn thế giới để chẩn đoán, phát hiện sớm, theo dõi các bất thường ở tuyến vú, đặc biệt là bệnh ung thư vú.

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng các khối u vú lành tính thường có các dấu hiệu sau trên siêu âm:

• Bờ rõ, mềm mại;
• Giới hạn tổn thương: Mặt ngăn cách rõ và mỏng với mô lành kế cận (dấu hiệu phụ);
• Vôi hóa: Vôi hóa thô;
• Chiều hướng: Song song;
• Cấu trúc hồi âm: Hồi âm trống (nang), hồi âm dày, thay đổi âm phía sau: tăng âm, đồng âm hoặc giảm âm nhẹ so với nhu mô tuyến vú;
• Có vỏ mỏng;
• Hình elip trong đó trục lớn song song với bề mặt da;
• Khối không gây co kéo các cấu trúc lân cận;
• Không có các dấu hiệu gợi ý ác tính;

Phân loại khối u vú lành tính:

• Type 1- Nang đơn thuần: Nang hình tròn hoặc oval, bờ rõ, trống âm, có tăng sáng thành sau;

• Type 2- Nang biến chứng: Có các đặc điểm giống nang đơn thuần, chỉ trừ đặc điểm về cấu trúc âm, bên trong thường có phần cấu trúc âm lắng thành mức.

• Type 3- Nang phức hợp: Thành dày, vách dày và/ hoặc có phần dạng tổ chức đặc bên trong;

• Hình dáng:
  • Không đều (dấu hiệu chính);
  • Tròn.
• Chiều hướng: Không song song (dấu hiệu chính);
• Đường bờ:
  • Tua gai (dấu hiệu chính);
  • Không rõ (dấu hiệu phụ);
  • Gập góc (dấu hiệu phụ);
  • Đa cung nhỏ (dấu hiệu phụ).
• Giới hạn tổn thương: Giới hạnkhông rõ có viền hồi âm dày (dấu hiệu phụ);
• Cấu trúc hồi âm:
  • Hồi âm rất kém (dấu hiệu phụ);
  • Hồi âm hỗn hợp (dấu hiệu phụ).
• Thay đổi âm phía sau: Tạo bóng lưng phía sau (dấu hiệu phụ);
• Vôi hóa:
  • Vi vôi hóa (dấu hiệu chính);
  • Siêu âm Doppler;
  • Tưới máu trong u;
  • RI > 0,83, PI > 1,6.
• Hạch di căn:
  • Đường kính ngắn > 1cm;
  • Dày vỏ hạch > 3mm;
  • Mất rốn hạch;
  • Tưới máu ngoài rốn hạch;
  • Bờ đa cung.

Gói tầm soát ung thư vú 2020 giai đoạn sớm sẽ giúp ích rất nhiều cho quá trình điều trị bệnh. Can thiệp sớm bằng các phương pháp như sử dụng thuốc, xạ trị, hóa trị, phẫu thuật, liệu pháp nội tiết tố, sinh học... có thể giảm thiểu ảnh hưởng của bệnh, làm chậm quá trình phát triển của bệnh, đặc biệt là cứu sống bệnh nhân ung thư vú.

Hiện nay, trên hệ thống Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đều có máy siêu âm tuyến vú hiện đại giúp chẩn đoán các nốt vôi hóa sớm. Vinmec sử dụng thiết bị siêu âm tuyến vú 3D Invenia ABUS - là thiết bị siêu âm tự động tiên tiến nhất trên thế giới hiện nay trong sàng lọc ung thư vú với nhiều ưu điểm nổi bật so với các kỹ thuật siêu âm khác:

• Hệ thống có khả năng tầm soát, chẩn đoán, theo dõi trước, sau, điều trị các bệnh lý tuyến vú và phát hiện ung thư vú có độ chính xác lên tới 90%. Bên cạnh đó, hệ thống chụp nhũ ảnh giúp chẩn đoán các nốt vôi hóa vú sớm, tăng khả năng phát hiện ung thư vú từ giai đoạn rất sớm khi chưa có các biểu hiện lâm sàng;
• Tích hợp công nghệ đàn hồi mô ARFI, đánh giá độ cứng của mô giúp kiểm chứng và bổ sung cho kết quả trên hình ảnh siêu âm tuyến vú 3D, tăng cường độ chính xác trong quá trình chẩn đoán;
• Hệ thống siêu âm tuyến vú 3D giúp tạo các mặt cắt giải phẫu học mà hiện tại các hệ thống siêu âm truyền thống không thực hiện được;
• Phát hiện và xác định các vị trí tổn thương có kích thước nhỏ nhằm hỗ trợ cho việc theo dõi và điều trị bệnh có hiệu quả;
• Có dữ liệu đánh giá tổn thương vú nhanh chóng, an toàn do không xâm lấn và không nhiễm tia phóng xạ nên các phụ nữ có thai có thể sử dụng hệ thống này.