11 điều cần biết về steroid

Steroid là chất hóa học, thường là nội tiết tố được cơ thể sản xuất tự nhiên. Đây là một cái tên quen thuộc, tuy nhiên không phải ai cũng có hiểu biết đầy đủ về steroid.

Steroid có nhiều loại khác nhau. Steroid là chất hóa học, thường là nội tiết tố, được cơ thể sản xuất tự nhiên. Chúng giúp các cơ quan, các mô và tế bào hoạt động. Sự cân bằng steroid giúp cơ thể sinh trưởng, phát triển và sinh sản. Steroid cũng có thể là hóa dược tổng hợp, gồm hai loại chính là corticosteroid và steroid đồng hóa (anabolic - androgenic steroid).

Đó là những thuốc có tác dụng chống viêm nhanh chóng. Những steroid tổng hợp này hoạt động như nội tiết tố cortisol do tuyến thượng thận tiết ra. Cortisol cầm giữ hoạt động hệ miễn dịch bằng cách tạo ra các chất chống viêm. Thuốc chứa corticosteroid (như prednisone) hoạt động theo cơ chế tương tự. Nó làm chậm hoặc ngừng khởi phát quá trình viêm của hệ miễn dịch.

Nó được sử dụng trong các trường hợp viêm sưng, làm giảm nhẹ các triệu chứng của:

• Viêm khớp dạng thấp.
• Hen.
• Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.
• Lupus và các bệnh tự miễn khác.
• Đa xơ cứng.
• Phát ban và các bệnh da tương tự như eczema.

Ngoài ra nó còn được sử dụng trong thời gian ngắn để điều trị phản ứng dị ứng.

Có rất nhiều dạng khác nhau của corticosteroid, loại nào được bác sĩ chỉ định sẽ dựa vào từng tình trạng cụ thể. Các dạng thuốc bao gồm:

• Viên hoặc dịch.
• Dạng hít.
• Dạng xịt.
• Dạng tiêm.
• Dạng kem bôi.
• Dạng truyền tĩnh mạch.

Tác dụng không mong muốn xảy ra dựa trên liều và thời gian sử dụng thuốc. Sử dụng thuốc trong thời gian ngắn gây tăng cân, phù mặt, buồn nôn, nôn, thay đổi cảm xúc, và rối loạn giấc ngủ. Bên cạnh đó còn có thể gặp hiện tượng da mỏng đi, trứng cá, lông tóc phát triển, tăng đường máu, tăng huyết áp. Bởi vì corticosteroid ức chế hệ miễn dịch nên người sử dụng sẽ dễ bị nhiễm khuẩn

Sử dụng corticosteroid liều cao kéo dài có thể gây ra các tác dụng không mong muốn nghiêm trọng, như loãng xương, chậm tăng trưởng ở trẻ em, yếu cơ, bệnh về mắt, đái tháo đường, thậm chí có thể đe dọa tính mạng như suy tuyến thượng thận.

Đó là dạng testosterone tổng hợp, một loại nội tiết tố nam giúp phát triển các khối cơ. Steroid đồng hóa được sử dụng qua đường uống hoặc tiêm bắp. Bác sĩ có thể chỉ định steroid đồng hóa một cách hợp pháp nếu bệnh nhân thiếu testosterone, chẳng hạn như trường hợp một nam thiếu niên dậy thì muộn. Bác sĩ cũng có thể kê steroid đồng hóa cho các nam giới có nồng độ testosterone thấp và những người bị tiêu khối cơ do ung thư, AIDS, và các bệnh lý khác.

Tác dụng tăng cường khối cơ của steroid đồng hóa khiến nó trở thành đối tượng bị lạm dụng rộng rãi. Những người lạm dụng sẽ sử dụng liều cực kì cao, thậm chí gấp 100 lần liều cho phép sử dụng trong điều trị.

Những steroid này có thể gây ra tình trạng trứng cá tồi tệ và tăng giữ nước. Sử dụng kéo dài sẽ khiến cơ thể ngừng sản sinh testosterone. Ở nam giới, điều này gây ra tình trạng tinh hoàn nhỏ, suy giảm số lượng tinh trùng, vô sinh, và gây chứng ngực to. Ở nữ giới có thể gặp hói đầu dạng mảng như ở nam giới, mọc lông mặt, thay đổi hoặc mất kinh nguyệt, và làm cho giọng nói trở nên trầm. Trẻ vị thành niên sử dụng steroid đồng hóa có thể gây ngừng phát triển xương, do đó không phát triển chiều cao. Liều cao steroid đồng hóa có thể dẫn tới thay đổi cảm xúc rất nặng, giận dữ, hiếu chiến.

Sử dụng steroid đồng hóa kéo dài, đặc biệt là liều cao có thể gây tổn thương gan, thận và tim. Tình trạng tái hấp thu nước nặng có thể gây suy tim. Steroid đồng hóa cũng làm tăng LDL cholesterol, làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ ở mọi lứa tuổi.

Ngừng sử dụng steroid một cách đột ngột không phải là cách đúng đắn. Điều đó có thể gây thay đổi cảm xúc, mệt mỏi, bồn chồn, đau cơ và trầm cảm. Ngừng đột ngột sử dụng steroid đồng hóa có thể dập tắt ham muốn tình dục. Nếu đang sử dụng steroid đồng hóa để điều trị, ngừng sử dụng có thể làm cho bệnh tái phát. Cách ngừng sử dụng đúng đắn nhất là giảm liều từ từ. Bác sĩ sẽ hướng dẫn cụ thể quá trình giảm liều, và do đó các triệu chứng cũng sẽ ít nghiêm trọng hơn.

Bài viết tham khảo nguồn: Webmd.com